Antwoorden college schriftelijke vragen Ontgassen in Lingewaard

Voor de tweede keer dit jaar heeft B06 aan de gemeente gevraagd om actie te ondernemen tegen het ontgassen van schepen op de Rijn en de Waal, waardoor de bewoners van Lingewaard kans lopen op gezondheidsklachten. Voor de tweede keer heeft de gemeente aangegeven, hier niets aan te willen doen, omdat ze ‘geen bevoegdheid hebben om onmiddellijke handhaving bij de provincie af te dwingen’. Volgens B06 moet de gemeente echter pal voor haar inwoners staan en bij de Provincie en het Rijk met de vuist op tafel slaan. Door bij voorbaat al te zeggen dat dit toch geen zin heeft, zegt veel over de daadkracht van ons gemeentebestuur.

De bevolking is het inmiddels ook zat, getuige een petitie van Hulhuizen 200 (klik hier om de petitie te tekenen) en een aangekondigde actie van de SP Gelderland. B06 steunt deze acties volledig, nu onze gemeente nog!

Schriftelijke vragen (art. 18 rvo)
De onderstaande vragen zijn gericht aan het college van burgemeester en wethouders. Verzocht wordt de vragen schriftelijk te beantwoorden.

Aanleiding I toelichting:
Afgelopen maart hebben wij schriftelijke vragen gesteld over het ontgassen van schepen op de Rijn en de Waal. Hierbij komen kankerverwekkende stoffen vrij, die een direct gevaar zijn voor de volksgezondheid. Op onze vraag welke acties het college heeft ondernomen om deze ontgassingen te voorkomen, antwoordt het college dat er samen met andere gemeenten aan de provincie is gevraagd om naleving van het provinciaal verbod actief te controleren en te handhaven.

Uit het artikel van de Gelderlander van heden valt te lezen dat er nog vrijwel dagelijks wordt ontgast, dat dit door metingen wordt onderbouwd, maar dat er van handhaving nog geen sprake is. Niet eerder dan in het najaar worden misschien in ons rivierengebied handhavingsacties gehouden. Dit betekent dat recreanten aan de Rijn en Waal deze zomer de kans lopen om een wolk kankerverwekkend gas over zich heen te krijgen. Nu dit is aangetoond, hebben wij de volgende vragen:

Vragen:
1. Bent u bekend met het artikel in de Gelderlander van 4 juni 2019 met als kop "Elke werkdag loost een schip gif op Rijn en Waal?
2. Er wordt gesproken over 42 gemeten ontgassingen in de laatste periode. Hoeveel van deze ontgassingen hebben plaatsgevonden ter hoogte van Lingewaard?
3. Bent u met ons van mening dat uw verzoek aan de provincie om te handhaven wordt genegeerd?
4. Bent u met ons van mening dat wachten met handhaven tot het najaar te laat is en meteen moet worden opgestart?
5. Welke maatregelen gaat u op zeer korte termijn nemen, om onmiddellijke handhaving bij de provincie af te dwingen?
6. In de beantwoording van onze vragen van 27 maart stelt u dat 'bescherming van de volksgezondheid boven alles staat'. Bent u met ons van mening dat, met de kennis van de metingen, de bescherming van de volksgezondheid van de recreanten langs het water deze zomer boven alles staat?
7. Hoe kunt u garanderen dat er veilig gerecreëerd kan worden langs de Rijn en Waal en dat onze kernen gevrijwaard blijven van gifwolken?

Ondertekening: Fractie B06

Beantwoording college
Naar aanleiding van bovenstaande vragen treft u onderstaand het antwoord van het college aan.

Inleiding I toelichting:
Bij de beantwoording van deze vragen is de eerdere beantwoording van de raadsvragen over dit onderwerp d.d. 13 november 2018 (zaaknummer 75627) en d.d. 19 maart 2019 (zaaknummer 86132) betrokken.

Antwoorden:
1. Bent u bekend met het artikel in de Gelderlander van 4 juni 2019 met als kop "Elke werkdag loost een schip gif op Rijn en Waal"? Ja, wij zijn hiermee bekend.
2. Er wordt gesproken over 42 gemeten ontgassingen in de laatste periode. Hoeveel van deze ontgassingen hebben plaatsgevonden ter hoogte van Lingewaard?

Uit navraag bij de provincie blijkt dat er langs de Rijn en Waal 24 eNoses zijn opgesteld verdeeld over drie trajecten, te weten in de buurt van Pannerden, Tiel en Nijmegen. Lingewaard valt onder 'traject Nijmegen'. Van de 42 geconstateerde mogelijke ontgassingen in de periode van 20 februari tot 1 mei 2019 zijn er 12 gesignaleerd langs het traject Nijmegen. De overige ontgassingen waren langs de trajecten Pannerden en

3. Bent u met ons van mening dat uw verzoek aan de provincie om te handhaven wordt genegeerd? Deze mening delen wij niet. Met onze inspanningen, gezamenlijk met andere belanghebbende gemeenten, hebben wij bereikt dat het probleem onderkend wordt. Dit heeft geleid tot concrete acties welke worden uitgevoerd door de provincie (zoals het plaatsen van eNoses) alsmede het verzoek van de provincie aan het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat om de aangekondigde landelijke handhavingsactie, zoals afgesproken in de Taskforce, als eerste en zo spoedig mogelijk op de Gelderse rivieren uit te voeren.
4. Bent u met ons van mening dat wachten met handhaven tot het najaar te laat is en meteen moet worden opgestart?

Wij zijn met u van mening dat deze lozingen zo spoedig mogelijk gestopt moeten worden.

5. Welke maatregelen gaat u op zeer korte termijn nemen, om onmiddellijke handhaving bij de provincie af te dwingen?

Wij hebben geen bevoegdheden en middelen om onmiddellijke handhaving bij de provincie af te dwingen. Omdat wij van mening zijn dat deze lozingen zo snel mogelijk gestopt moeten worden heeft het college op 13 november 2018 een brief verzonden aan Gedeputeerde Staten van Gelderland. De provincies hebben verordeningen die zij onderling met elkaar hebben afgestemd. De handhaving van en het toezicht daarop is de verantwoordelijkheid van de provincies. Nu de provincie Gelderland onderkent dat het varend ontgassen een probleem is welke serieus actie vereist zullen wij er bij de provincie nogmaals per brief op aandringen dat zij haar verantwoordelijkheid neemt en zo spoedig mogelijk handhavend optreedt (zie bijlage).

6. In de beantwoording van onze vragen van 27 maart stelt u dat 'bescherming van de volksgezondheid boven alles staat'. Bent u met ons van mening dat, met de kennis van de metingen, de bescherming van de volksgezondheid van de recreanten langs het water deze zomer boven alles staat?

Ja.

7. Hoe kunt u garanderen dat er veilig gerecreëerd kan worden langs de Rijn en Waal en dat onze kernen gevrijwaard blijven van gifwolken?

Van de 42 vastgestelde lozingen door schepen in de provincie Gelderland ging het in de meeste gevallen om benzeen of benzeenhoudende stoffen. Benzeen is een chemische stof die in veel producten voorkomt. Denk daarbij aan tabaksrook, benzine, uitlaatgassen en wat door de industrie uitgestoten wordt. Het verdampt snel. Hoge concentraties kunnen bij inademing gezondheidsklachten veroorzaken.

De provincie Gelderland is gevraagd om informatie met betrekking tot het ontgassen en de veiligheid van recreanten langs de waterkant. De provincie geeft hierop terug dat het RIVM doorlopend de uitstoot van stoffen monitort. Er zijn geen onderzoeken bekend die hoge concentraties van gassen aantonen langs waterwegen ten gevolge van ontgassen door schepen. Overigens is er bij ontgassen mogelijk wel een gezondheidsrisico voor de schipper en opvarenden.